در حوادث آتش سوزی، کودکان، سالمندان و افراد کم توان جسمی (مانند ناشنوایان، نابینایان و معلولان) بیش از سایرین در معرض خطر قرار دارند. برای بالابردن سطح ایمنی این افراد در برابر حریق راهکارهایی وجود دارد. در این مقاله در خصوص این راهکارها صحبت خواهیم کرد. آنچه در این مقاله می‌خوانیم:
مقدمه
1: نصب سیستم اسپرینکلر
2: نصب سیستم اعلام حریق مجهز به فلاشر و ویبراتور
راهکار سوم: تدوین نقشه خروج اضطراری مناسب برای افراد ناتوان
مقدمه:
سالانه هزاران نفر در جهان به دلیل حوادث آتش سوزی جان خود را از دست می‌دهند. پیشگیری از وقوع حریق اولین قدم در جهت کاهش این آمار است. در این مسیر، آموزش ایمنی به افراد جامعه امر بسیار مهمی است که موثر بودن آن بر کسی پوشیده نیست. اما علیرغم تمامی تلاش‌هایی که در این راستا انجام می‌شود، وقوع حریق امری اجتناب ناپذیر است. ( راهکار های ایمنی )
خروج ایمن از ساختمان گرفتار حریق، موثرترین اقدامی است که در آموزه‌های ایمنی به آن توصیه شده است. اما متاسفانه افراد معلول در زمان بروز حریق، بسیار آسیب پذیر هستند و نمی‌توانند این اقدام (خروج ایمن) را در وقت مناسب و به درستی انجام دهند. آسیب پذیربودن این افراد از دو جنبه قابل بررسی است.
اولا: افراد معلول به دلیل ناتوانی جسمی، خیلی دیر متوجه شروع آتش سوزی می‌شوند؛ به عنوان مثال، یک فرد ناشنوا صدای آژیر سیستم اعلام حریق را درک نمی‌کند.
ثانیا: این افراد اگر هم متوجه این آلارم‌ها شوند، در فرار ایمن از ساختمان و رساندن خود به منطقه امن، ناتوان هستند؛ به عنوان نمونه، یک فرد نابینا هرچند صدای آژیر بروز حریق در ساختمان را می‌شنود، اما برای خروج از ساختمان در آن شرایط پر استرس، مشکلات زیادی پیش رو دارد.
در ادامه این نوشتار، به ارائه راهکارهایی می‌پردازیم که می‌تواند سطح ایمنی افراد کم توان جسمی را در برابر حوادث آتش سوزی ارتقا دهد.
راهکار شماره یک: نصب سیستم اسپرینکلر
اسپرینکلر آتش، یکی از تجهیزات اتوماتیک مقابله با آتش سوزی است. این ابزار در لحظات اولیه شروع آتش سوزی به صورت کاملا خودکار فعال شده و گسترش آتش و دود کشنده ناشی از آن را محدود و حتی مهار می‌کند. به این ترتیب فرصت مناسبی ایجاد می‌شود تا ساکنان ساختمان بتوانند خروج اضطراری را تکمیل کرده و خودشان را به مکان ایمن برسانند. به همین دلیل نصب این سیستم کارآمد (سیستم اسپرینکلر) در اغلب کشورهای جهان، الزامی است.
نصب اسپرینکلر، خصوصا جهت بالابردن ایمنی برای افراد کم توان و یا ناتوان بسیار موثر است. زیرا محدود کردن آتش و دود، برای این افراد که نمی‌توانند به سرعت از ساختمان دچار حریق خارج شوند، بسیار کمک کننده است و آنها زمان لازم را در اختیار دارند تا بتوانند فرآیند خروج ایمن را تکمیل نمایند.
مقاله مرتبط
آشنای با انواع اسپرینکلر آتش نشانی
راهکار دوم: نصب سیستم اعلام حریق مجهز به فلاشر و ویبراتور
علاوه بر اسپرینکلر، نصب آشکارسازهای دود و آتش نیز برای افزایش ایمنی در برابر حریق در یک ساختمان لازم و ضروری است. اگر در هنگام وقوع آتش سوزی، ساکنان هرچه سریع‌تر باخبر شوند، وقت بیشتری برای خروج ایمن از ساختمان خواهند داشت. هشدار دهنده‌ها اغلب با ایجاد صدا، وجود دود و آتش در داخل ساختمان را هشدار می‌دهند. اما هشدارهای صوتی شروع آتش سوزی برای کسانی که دارای ناتوانی‌های شنوایی هستند، کارآمد نیست! به همین دلیل راهکارهای خاصی مانند هشدار دهنده‌های دارای فلاشر و ویبراتور (لرزاننده)، برای چنین مواقعی به کمک افراد کم توان و ناتوان جسمی می‌آید.
معمولا افراد کم شنوا که از سمعک استفاده می‌کنند، در هنگام خواب و استراحت، سمعک را از گوش خود خارج می‌کنند. به همین دلیل، بسیار اتفاق می‌افتد که این افراد در مواقع اضطراری، صدای هشدار دهنده‌ها را نمی‌شنوند. این مشکل برای افرادی که صد در صد ناشنوا هستند نیز وجود دارد. برای رفع این معزل می‌توان از ویبراتورهایی که به تخت این افراد متصل می‌شوند، استفاده کرد. در این صورت در هنگام فعال شدن دتکتورهای دود و آتش و عمل کردن ویبراتورها در پی آن، تخت می‌لرزد و فرد کم شنوا یا ناشنوا متوجه بروز حریق می‌شود و خود را به سرعت از ساختمان خارج می‌کند.
هشدار دهنده‌های مجهز به فلاشر نیز یک راهکار مفید می‌باشند. در این صورت، در هنگام وقوع آتش سوزی، علاوه بر آلارم صوتی، فلاشرها هم خطر را اعلام می‌کنند تا کسانی که کم شنوا یا ناشنوا هستند، به سرعت عکس العمل نشان دهند و اقدام به خروج اضطراری کنند.
راهکار سوم: تدوین نقشه خروج اضطراری مناسب برای افراد ناتوان
خروج اضطراری از ساختمان به هنگام حوادث آتش سوزی، جهت حفظ جان افراد الزامی است. به دلیل اینکه این اقدام حیاتی (خروج ایمن) باید سریع و در کمترین زمان اجرا شود، تدوین یک دستورالعمل و یا نقشه خروج از پیش تعیین شده، لازم و ضروری است. علاوه بر تدوین این نقشه، تمرین کردن آن حداقل دو بار در سال ضروری می‌باشد. در خروج اضطراری باید ملاحظاتی را برای افراد کم توان و یا ناتوان در نظر گرفت. در ادامه به برخی از این ملاحظات اشاره خواهیم کرد:
- نصب علائم شب رنگ راهنمای خروج اضطراری در جاهای مختلف ساختمان
- لوازم ضروری مانند، عینک، عصای سفید وغیره که برای طی کردن مسیر خروج توسط افراد کم بینا و نابینا ضروری است، بهتر است همواره در کنارشان باشد. حتی هنگام خواب!
- مبلمان و اثاث منزل باید به گونه‌ای چیده شوند که در هنگام فرار از آتش سوزی، کمترین مانع را برای افراد، به خصوص افراد کم توان، ایجاد کنند.
- افراد با توانایی جسمی محدود، با تمرین و شرکت در مانور خروج اضطراری، کاملا فضاهای داخل ساختمان را بشناسند تا بتوانند در هنگام حادثه و در صورت عدم حضور سایرین، به سرعت از از محل حادثه خارج شده و خود را به محل امن برسانند.
- محل زندگی افراد کم توان بهتر است بدون پله باشد. علاوه برآن بهتر است این عزیزان، در طبقات ابتدایی ساختمان زندگی کنند تا در موقع حوادث، بتوانند با سرعت بیشتری از ساختمان خارج شوند.
سخن پایانی اینکه آمادگی کسب کردنی است. هرکسی با هر سطح از توانایی، می‌تواند با تمرین راهکارهای ایمنی، این آمادگی را در سطح قابل قبولی کسب کند.
