شیلنگ برزنتی قدیمی (شیلنگ آتش نشانی)

تاریخچه ساخت و تولید تجهیزات آتش نشانی، همواره یکی از موضوعات جذاب برای فعالان این حوزه بوده است. اسپرینکلر، شیلنگ آتش نشانینواع کوپلینگ، خاموش کننده‌های دستی و سایر محصولات هر کدام تاریخچه‌ای چند صد ساله و درخور توجه دارند. اما در میان این تجهیزات، داستان ساخت و توسعه شیلنگ آتش نشانی بسیار جذاب است و با مطالعه آن، می‌توان به تلاش یکایک انسان‌هایی که در زمینه ایمنی در برابر حریق دغدغه مند بودند پی برد. در این مقاله قصد داریم در خصوص تاریخچه ساخت و توسعه شیلنگ آتش نشانی که به مثابه رگ‌های حیاتی در عملیات اطفای حریق هستند، حرف بزنیم.

فهرست مطالب

1) روش‌های اولیه اطفای حریق
2) نخستین شیلنگ آتش نشانی (شیلنگ چرمی دوخته شده)
3) شیلنگ آتش نشانی چرمی با پرچ فلزی
4) شیلنگ آتش نشانی لاستیکی با روکش نخ
5) شیلنگ پنبه‌ای بدون درز
6) شیلنگ‌های پلی استر و داکرون
7)منابع نوشته
8)پیشنهاد برای مطالعه بیشتر

روش‌های اولیه اطفای حریق

استفاده از شیلنگ آتش نشانی  برای خاموش کردن آتش، به 400 سال قبل از میلاد مسیح باز می‌گردد. در این دوران، از روده گاو برای ساخت شیلنگ و خاموش کردن آتش استفاده می‌شد. اما به دلیل کارآمدی بسیار پایین این نوع از شیلنگ‌ها، بسیاری ترجیح می‌دادند از سطل‌های  آب برای اطفای حریق استفاده کنند. به این صورت که به هنگام حریق، مردم سطل‌ها را از منبعی همچون چاه آب پُر و آن‌ها را دست به دست می‌کردند و در نهایت بر روی آتش می‌ریختند. در این روش مقدار زیادی آب در مسیر از سطل به زمین می‌ریخت و هدر می‌رفت.

روش‌های قدیمی اطفای حریق

استفاده از زنجیره‌ انسانی که برای اطفای حریق، سطل‌های آب را دست به دست می‌دادند، قبل از ساخت اولین نمونه شیلنگ آتش نشانی بسیار مرسوم بود.

نخستین شیلنگ آتش نشانی (شیلنگ چرمی دوخته شده)

در سال 1693 ، جان ون دیر هایدن هلندی (Jan Van Der Heiden) به کمک پسرش نیکولاس(Nicholaas)، اولینشیلنگ آتش نشانی دوران جدید را ساخت. آن‌ها تکه‌هایی از چرم را به هم دوختند (همچون دوختن توپ فوتبال آمریکایی) تا چیزی همانند شیلنگ آتش نشانی حاصل شود. این اختراع اولین گام در جهت دستیابی به شیلنگ‌های مدرن امروزی بود که به آتش نشانان این  اجازه را می داد تا جریان ثابتی از آب داشته باشند و به طور دقیق آن را بر روی آتش بریزند.

شیلنگ آتش نشانی چرمی با پرچ فلزی

در سال 1807 ، دو آتش نشان خلاق اهل فیلادلفیا، جیمز سلرز (James Sellars) و آبراهام پنوک (Abraham Pennock)، به جای دوختن‌شیلنگ چرمی  از پرچ های فلزی استفاده کردند. نوآوری آن‌ها در ساخت شیلنگ آتش نشانی، علاوه بر آنکه جلوی نشتی آب را می گرفت سبب می‌شد شیلنگ فشار آب بیشتری را تحمل کند.

اما مهم‌ترین ایراد این ابداع این بود که وزن شیلنگ به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش می‌یافت؛ به طوری که جرم یک شیلنگ 15 متری به  40 کیلوگرم می‌رسید! در حالی که یک شیلنگ پرکاربرد امروزی همانند شیلنگ برزنتی به طول 15 متر جرمی معال 3 کیلوگرم دارد.

سرعت عملیات اطفای حریق، در نجات به موقع افراد و مهار سریع آتش نقش حیاتی دارد. جعبه آتش نشانی از سرعت عملیات خواهد کاست. کاهش 92 درصدی وزن شیلنگ از سال 1807 میلادی، پیشرفت بزرگی در صنعت آتش نشانی است.

شیلنگ آتش نشانی لاستیکی با روکش نخ

تعمیر و نگهداری شیلنگ چرمی بسیار مشکل بود. زیرا این شیلنگ‌ها خیلی زود خشک می‌شدند و به همین دلیل ترک برمی‌داشتند. از این رو، مردم مجبور بودند سطوح آن را با روغن نهنگ، روغن ماهی و یا چربی گاو روغن‌کاری کنند؛

این‌کار خود سبب چسبناکی و بدبویی شیلنگ می‌شد.  تا اینکه جیمز بوید (James Boyd) در سال 1821، شیلنگ آتش نشانی لاستیکی با روکش نخ (شیلنگ برزنتی) را بداع و آن را ثبت اختراع کرد. این شیلنگ بسیار کارآمد بود؛ به طوری که شهردار بوستون اعلام کرد یک شیلنگ 18 متری، کار 60 مرد که با سطل بر روی آتش آب می‌ریزند را انجام می‌دهد.

یک شیلنگ آتش نشانی لاستیکی به طول 18 متر، کاری معادل کار 60 مرد که با سطل آب بر روی آتش می‌ریزند را انجام می‌دهد.

شهردار بوستون (1821)

شیلنگ پنبه‌ای بدون درز

در سال 1878 میلادی، یک شرکت آمریکایی اولین شیلنگ آتش نشانی پنبه‌ای بدون درز را ساخت. در مدت کوتاهی، شرکت های دیگر کیفیت این شیلنگ را بهبود بخشیدند. شیلنگ‌هایی که در این دوران ساخته شد فشار بالایی از آب را تحمل می‌کرد، که این امکان را برای آتش نشانان مهیا می‌ساخت تا حجم بالایی از آب را در جهت اطفا استفاده‌ کنند. اما مشکل بزرگی که هنوز هم وجود داشت این بود که این شیلنگ‌ها در معرض پوسیدگی قرار داشتند؛ برای جلوگیری از پوسیدگی، مردم مجبور بودند پس از هر بار استفاده آن را کاملا خشک کنند.

شیلنگ‌های پلی استر و داکرون

در دهه 1970، شیلنگ‌های پلی استر و داکرون تولید و به بازار عرضه  شدند. این شیلنگ‌ها مانند نمونه‌های ساخته شده از پنبه پوسیده نمی‌شدند، اما برای جلوگیری از کپک زدن، بعد از هر بار استفاده باید خشک می‌شدند.

در نهایت شیلنگ مدرن امروزی از پلاستیک تقویت شده با روکش لاستیکی ساخته شد. این شیلنگ وزن سبکی دارد و فشار آب بالایی را تحمل می‌کنند. هرچندکپک همچنان می‌تواند روی پوشش لایه بیرونی شیلنگ رشد و شرایط ناخوشایندی را ایجاد کند.

امروزه شیلنگ‌های دولایه با لایه داخلی EPDM و لایه خارجی الیاف مصنوعی در سایزهای مختلف تولید می‌شوند که در اصطلاح بازار به آنها شیلنگ برزنتی می‌گویند.

شیلنگ آتش نشانی

منابع

Darrell Gilbert, history of fire fighting hose, crownshoptalk.com

مقالات اخیر آریاکوپلینگ:

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *